ASGARİ ÜCRETTEN ALINAN GELİR VERGİSİ SONA ERİYOR

ASGARİ ÜCRETTEN ALINAN GELİR VERGİSİ SONA ERİYOR

7349 Sayılı Kanun ile Gelir Vergisi Kanunun 23 üncü maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle hizmet erbabına ödenen tutarın asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi SGK prim payı ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutara isabet eden ücretlerin gelir vergisinden istisna tutulmuştur. Bu kanun ile Gelir Vergisi Kanunun 64 üncü maddesinde düzenlenen diğer ücretlerde vergileme uygulaması sona ermiştir.

 27/01/2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 319 nolu Gelir Vergisi Tebliğinde Asgari ücretten alınan gelir vergisinin kaldırılmasına ilişkin uygulama esasları yayımlanmıştır.

Bu uygulama ile asgari ücret vergi dışı bırakılmış ve asgari ücretin üzerinden ücret geliri elde edenlerin, asgari ücrete isabet eden gelir ve damga vergileri istisna kapsamına alınmıştır.

1. Vergilendirme Esasları

GVK 61.madde de ücret, çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile mesai, prim, aylık ücret, ikramiye, gider karşılığı ve benzeri adlarla sağlanan tüm ödemeler ücret olarak değerlendirilir.

Ücret gelirleri tevkif suretiyle vergilendirmekte olup, işverenler tarafından muhtasar ve hizmet prim beyannamesi ile beyan edilmek suretiyle ödenmektedir. Öte yandan, bu düzenleme ile kaldırılmış olan GVK 64, diğer ücretler, yani vergilendirilmemiş diğer ücretler ise tutarı ne olursa olsun yıllık beyanname ile beyan edilecektir.

            Ücret gelirleri için yıllık beyanname verilmesi halinde, GVK 89.maddesindeki indirimlerden eğitim ve sağlık harcamaları ile bağış ve yardımlar gibi bazı harcamalar indirim konusu yapılabilmektedir.

2. İstisnanın Uygulanması  

            Asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi SGK Prim payı ve işsizlik sigorta primi düştükten sonraki tutara karşılık gelen ücretler gelir vergisinden istisna edilmiştir.

İstisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinden çalışanların ilgili aydaki gelirine ilişkin verginin hesaplanmasında karşılık gelen gelir dilimi tutarı ve oranları, istisna kapsamındaki tutarlarda dikkate alınacaktır. Örneğin, Ocak/2022 maaşı brüt 8000 TL olan bir çalışanın hesaplanan gelir vergisi 1.020 TL iken, asgari ücretin vergisi 638,01 TL istisna olarak düşülüp, kalan 381,99 TL kesilecek gelir vergisi olarak beyan edilecektir.

Aynı dönemin damga vergisi hesabında 8.000 TL Brüt ücretten asgari ücret kadar kısım düşülecek   [(8000-5004)*0,0075] ve 22,74 TL damga vergisi hesaplanacaktır.

Çalışanın birden fazla işverenden ücret alması halinde istisna sadece en yüksek olan ücrete uygulanacaktır. İlgili ayda ücret ve ücret sayılan ödemelerin toplamına ücret istisnası bir defa uygulanmaktadır.

Ücret sayılan ödemeler de bu istisna kapsamındadır. Yönetim ve denetim kurulu üyelerine ödenen huzur hakkı, bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine, sporculara yapılan ödemeler gibi ücret sayılan ödemelerin vergilendirilmesinde bu ücret istisnası uygulanabilecektir.

            Asgari ücret üzerinden ücret alan ve engellilik halinden dolayı vergi indirimi hakkına sahip olan çalışanların, vergi matrahının yeterli olması halinde, hem engellilik indiriminden hem de asgari ücret vergi istisnasından faydalanabileceklerdir.

            Tam zamanlı çalışmayan hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri ile yeni işe başlayan ve işten ayrılan çalışanlara kıst dönem için yapılan ücret ödemelerinde istisna tam olarak uygulanacaktır.

            Aynı zamanda birden fazla işverenden ücret alınması durumunda, istisna uygulaması, sadece en yüksek ücretin elde edildiği işverence uygulanacaktır. Bu durumu işverene bildirme yükümlülüğü çalışana aittir.

3. Teşvik ve İstisnalar Açısından Ücret Ödemeleri

Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu, Serbest Bölgeler Kanunu, Teknoloji Geliştirme Bölgeler Kanunu, Araştırma Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Kanunu vb. kanunlarda teşvik kapsamında ücret ödemeleri de istisna kapsamında bulunmaktadır.

Yukarıda sayılan kanunlar kapsamında bulunan ücret ödemelerinde istisna uygulaması yapılırken ayrıca GVK 23 Maddesi kapsamında asgari ücret vergi istisna uygulaması söz konusu değildir.

4. Yıllık Gelir Vergi Beyannamesi Verilmesi Halinde İstisna Uygulaması

Çalışanların yıllık ücret gelirlerinin GVK 86 Maddesine göre yıllık beyanname beyan edilmesi gerektiği halde yıl içinde istisna uygulamasından faydalanıldığı için yıllık beyannamede söz konusu istisna uygulamasına yer verilmeyecek ve yıllık beyannamede ücret gelirlerinin toplamı üzerinden hesaplanan vergiler mahsup edilecektir.

            Tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret gelirlerinin yıllık matrahının asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşmaması durumunda bu gelirler beyan edilmeyecektir.

            Basit usulde vergilendirilen mükelleflerin yanında çalışanlar, elde ettikleri ücretler tevkif suretiyle vergilendirilmemekte GVK 64. Madde Diğer Ücretler Kapsamında vergilendirilmektedir. Son yapılan yasal düzenleme ile bu uygulamaya son verilmiştir.

Basit usulde çalışanların yanında ve  GVK 64. Maddede sayılan işlerden vb. ücret geliri elde edenlerin söz konusu gelirleri asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşması halinde bu gelirlerin tamamı beyan  edilecek ve hesaplanan gelir vergisinde asgari ücretin yıllık matrahı üzerinden hesaplanan gelir vergisi indirim konusu yapılacaktır.

YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  MEHMET AKARDERE