8 EYLÜL 1999 TARİHİNDEN SONRA İLK DEFA SİGORTALI OLAN KADIN VE ERKEK SİGORTALILARI BEKLEYEN TEHLİKE
8 EYLÜL 1999 TARİHİNDEN SONRA İLK DEFA SİGORTALI OLAN KADIN VE ERKEK SİGORTALILARI BEKLEYEN TEHLİKE
8 EYLÜL 1999 TARİHİNDEN SONRA İLK DEFA SİGORTALI OLAN KADIN VE ERKEK SİGORTALILARI BEKLEYEN TEHLİKE
Daha önce EYT ile ilgili mağduriyetlerin giderilmesi hususunda defalarca yazdım. 08.09.1999 öncesi işe başlayanlar 09.09.1999 tarihinde çıkarılan 4447 sayılı Yasa ile büyük haksızlığa uğradılar ve emeklilikleri 15-17 yıl kadar gecikti. EYT sorunu bu hukuksuzluktan ortaya çıktı. Bu sorunun çözümü maalesef 03.03.2023 tarihinde yürürlüğe giren kanun ile giderilmiştir..
Ancak emeklilikte gecikme ve yaş sorunu sadece 08.09.1999 öncesi sigortalılarla sınırlı olmadığı aşikârdır.
Detaylı olarak anlatmak gerekirse, 08.09.1999 tarihinden bir gün, bir hafta, bir ay veya bir yıl sonra sigortalı olanlar açısından emekliliğe hak kazanmada erkeklerde 17 kadınlarda ise 20 yıla varan gecikmeler olacak. Oysa sosyal güvenlik sistemi bir bütündür. Yapılan düzenlemeler adil, hukuki, dengeli ve sosyal devlet ilkeleri ile örtüşmelidir. Bu nedenle 08.09.1999 sonrası için getirilen sert geçiş hükümleri yumuşatılmalı ve bu tarihten sonra işe girenler açısından yeni bir düzenleme yapılmalıdır.
Kuşkusuz emeklilik sisteminde zaman içinde değişiklikler olabilir. Emeklilik yaşı zaman içinde yükselebilir. Ancak bunun sosyal devlet ilkeleri ve adil bir geçiş sistemi içinde olması gerekir. Bir gün sonra işe girenlere 17-20 yıl arasında farklı bir uygulama adil, makul ve hukuki olmalıdır. 08.09.1999 sonra ilk defa işe girenlerin çıkarılacak yeni bir kanun ile daha yumuşak bir geçiş sistemi benimsenmelidir.
Netice olarak 08.09.1999’da ilk defa sigortalı işe girişi olanlar 09.09.2024 yılında emekli olabilmekte iken 09.09.1999’da ilk defa işe giren ise 2041 yılında emekli olabileceği bir emeklilik sisteminin adil olmadığı muhakkaktır.
Öncelikle bu mağduriyetin giderilmesi ayrıca 4(a) sigortalı olarak işe girişlerin 4(b) ve 4(c) giriş olarak kabul edilmeli bununla birlikte 4(c) olarak ilk defa memuriyete başlayan sigortalıların ilk girişten önce yapmış oldukları askerlik hizmet borçlanmalarından dolayı borçlandıkları günler kadar hizmetlerini geriye götürecek kanuni düzenleme yapılması elzemdir.
Cengiz ÖZKAN
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı