GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİMLERİ GENÇLERİMİZE VE AİLELERİNE YÜK OLMAYA BAŞLADI
GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİMLERİ GENÇLERİMİZE VE AİLELERİNE YÜK OLMAYA BAŞLADI
23.11.202520.11.2025 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren düzenleme ile 01.12.2025 tarihi itibari ile Genel Sağlık Sigortası (GSS) primlerinde esas alınan oran, brüt asgari ücretin yüzde 3'ünden yüzde 6'sına yükseltildi. Bu değişiklikle birlikte aylık 780,17 TL olan ödeme tutarı 1.560,17 TL'ye yükseltildi. İşsiz kalındığında otomatik olarak başlayan GSS primine yüzde yüz zam yapılmış oldu. Öte yandan 1 Ocak 2026 tarihinde asgari ücrete yapılması beklenen zamla birlikte, GSS prim tutarı otomatik olarak yeniden hesaplanacak ve rakam bir kez daha artacak.
Tahsil hayatına ara veren, halihazırda işsiz gençlerimiz ile diğer işsizlerin sırtına yeni bir yük ülke genelinde yüksekokul ve ortaöğretim tahsillerine ara veren gençler için bu rakamlar aileler için yük haline gelmiştir.
Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Genel Sağlık Sigortası prim oranı yüzde 3'ten yüzde 6'ya çıkarıldı. Yani 780 ,17 TL olan GSS primi, 1 Aralık 2025'te bin 560 ,34 TL'ye yükseliyor.
Tam 2 katı.
Enflasyon, işsizlik ve hayat pahalılığı altında ezilen milyonların sırtına yeni bir yük daha bindiriyor. Sağlık hizmetleri sosyal devletler için Anayasal bir haktır, parası olanın aldığı; olmayanın dışlandığı bir ayrıcalığa dönüştürülemez.
Hakkaniyet çerçevesinde Genel sağlık Sigortasına tabi gençler için yasa değişikliğine ihtiyaç var.
Sosyal güvenlik mevzuatına göre 01.10.2008 öncesinde bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık yardımlarından yararlanmış kız çocukları, 01.10.2008 tarihinden sonraki sürelerde de sigortalı, emekli veya evli olmamaları kaydıyla yaş şartı aranmaksızın sosyal güvencesi bulunan babası ve annesi üzerinden sağlık hizmeti (provizyon) alabilmektedir.
Erkek çocuklar ile 01.10.2008 öncesi bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık yardımlarından yararlanmamış kız çocukları ise 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya çıraklık eğitimi/işletmelerde meslekî eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurduğu tarihe kadar; ayrıca lise veya yüksekokuldan mezun oldukları tarihten itibaren 20 ve 25 yaşını geçmemek şartıyla iki yıl süreyle daha babası ve annesi üzerinden sağlık hizmetlerinden istifade edebilmektedir.
25 yaşın altındaki çocuklar bu sürelerin ardından primleri kendileri tarafından ödenmek üzere Genel Sağlık Sigortası kapsamına alınmaktadır. Sonrasında gelir testi için Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına (SYDV’ye) başvursalar bile, aynı hanede yaşayan Baba ve anne hatta varsa çekirdek aile unsurlarının da gelirleri dikkate alınarak, aile içinde kişi başına düşen gelir miktarı asgari ücretin üçte birinden fazla çıktığı taktirde, daha önce her ay için 01.01.2025 tarihi itibari ile 780,17 TL tutarındaki GSS primini kendilerinin ödemesi gerekiyor idi. Bu tutar 01.12.2025 tarihi itibari ile 1.560,34 Tl. Yükseltilmiştir.
GSS’li çocuklar için yapılan gelir testi sırasında aile bireylerinin harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları dikkate alınarak kişi başına düşen gelir tespit edilmektedir. Sonuçta gelir baba ve annesinin geliri olmasına rağmen GSS borcu işsiz olan ve hiçbir geliri olmayan gence çıkartılmaktadır.
Buna göre ;
Aile içindeki gelire bakılarak prim borcu çıkartılıyorsa, bu borcun gelirin sahibi olan kişilere yani baba ve anneye çıkartılmayıp neden çocuğa çıkartıldığının,şayet GSS prim borcu işsiz çocuğa çıkartılacaksa, GSS kapsamına alınan gencin kendi gelirine bakılmayıp neden aile içindeki toplam gelire bakıldığının
İrdelenmesi gerekmiyor mu.
Baba ve annelerin bir kısmı bu primleri çocukları adına ödüyor olsa da geçim sıkıntısından veya ailevi nedenlerden dolayı primleri aile bireyleri tarafından ödenmeyen çocuklarla da sıklıkla karşılaşılmaktadır.
Bu durumdaki çocuklar, GSS borçları 60 günün üzerine çıktığı taktirde acil haller haricinde sağlık yardımlarından yararlanamadıkları gibi şimdilerde diğer GSS borçlularına olduğu gibi bu işsiz çocuklara da ödeme emri gönderilmektedir.
Sonrasında GSS borçluları aleyhine yasalardan kaynaklanan haciz işlemlerine geçilmektedir.
Genel sağlık Sigortası borçlusu olan işsiz gencin sigortalı olarak çalışmaya başlaması sonrası maaşına 6183 sayılı kanunun ilgili maddesine göre haciz bildirisi gönderilmek suretiyle tahsilinin mümkün olacağı ortadadır.
Büyük çoğunluğu mezuniyet sonrasında uzun süredir iş bulamamış bu gençlerin çalışma hayatına başlar başlamaz ödeyemedikleri Genel Sağlık borçları nedeniyle maaş hacziyle karşılaşmaları, şüphesiz hiçkimsenin içine sinmeyecektir. İşletmelerin maaş haczi yapılan personele pek de sıcak bakmadığı dikkate alındığında, böylesi bir durumda yeni iş bulmuş gençlerin belki de iş akitlerinin deneme süresi içinde feshedilmesi dahi gündeme gelebilecektir.
Bakmakla yükümlü olunmayan çocuklara geldiğimizde onlar açısından durum daha da vahim?
Bakmakla yükümlü olunmayan çocuklar, kız veya erkek oldukları üzerinde durulmaksızın sigortalı olarak çalışmıyorlarsa, eğitim görüp görmediklerine de bakılmaksızın 18 yaşını doldurdukları gün GSS primleri kendileri tarafından ödenmek üzere tescil edilmekteler.
Sonrasında gelir testine giderler de aile içinde kişi başına düşen gelir asgari ücretin üçte birinden az çıkarsa GSS primleri devlet tarafından karşılanmakta, yok eğer gelir testine gitmezler veya gelir testi sonucunda gelir miktarı asgari üçte birinden fazla çıkarsa GSS primlerini kendilerinin ödemesi gerekiyor.
18 yaşını doldurduğu tarihten sonra eğitimine devam ediyor olmasına rağmen, GSS primlerinin devlet tarafından mı yoksa kendileri tarafından mı ödeneceği noktasında gelir testine gitmesi gereken bu çocukların, her ne hikmetse 2016 yılında çıkartılan 6663 sayılı yasayla lise veya yüksekokuldan mezun olduktan sonra orta öğretimde 20 Yüksek öğretim de 25 yaşını aşmamaları kaydıyla gelir testine gitmeksizin iki yıl boyunca GSS primlerinin devlet tarafından karşılanmasına imkân sağlandı.
İyi de bu çocukların mezun olduktan sonra iki yıl boyunca gelir testine gönderilmeksizin GSS primleri devlet tarafından karşılanıyor da 20 ve 25 yaşına altında iken eğitim gördükleri süreler zarfındaki GSS primleri neden doğrudan devlet tarafından karşılanmaz da gelir testine gönderilirler?
Sonuç olarak;
25 yaşın altındaki GSS’li çocukların prim maliyetlerinin faturasının çok da ağır olmayacağı düşünülmekle birlikte, velev ki olsa bile bu maliyet sosyal devlet ilkesi gereği devlet tarafından karşılanması daha adil bir uygulama olacağı düşünülmelidir.
Özellikle 5434 sayılı Kanuna tabi olan devlet memuru çocuklarının 25 yaşından önce işe girmedikleri ve evlenmedikleri sürece eğitim görüp görmedikleri üzerinde de durulmaksızın memur olan baba ve anneleri üzerinden sağlık yardımı aldıkları dikkate alındığında, sağlıktan yararlanma şartlarının 25 yaş altı tüm çocuklar için eşitlenmesi, hakkaniyete de uygun olacağı aşikardır..!
Cengiz ÖZKAN
İş ve Sosyal Güvenlik Müşaviri
İş ve Sosyal Güvenlik Müşaviri