SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA FİİLİ HİZMET SÜRESİ ZAMMI

SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA FİİLİ HİZMET SÜRESİ ZAMMI

              7146 Sayılı Torba Yasa 03/08/2018 tarihli Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu torba yasasının madde 11 ile sağlık çalışanları da Fiili Hizmet Süresi Zammı (Yıpranma Payı) uygulaması kapsamına alınmıştır. Daha önce yıpranma payı uygulamasında bulunan işler kurşun ve arsenik işleri, cam fabrika ve atölyeleri, civa üretme işleri sanayii, çimento fabrikaları, kok fabrikalarıyla termik santraller, alüminyum fabrikaları, demir çelik fabrikaları, döküm fabrikaları, asit üretimi yapan fabrika ve atölyeler, yeraltı işleri, radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler, su altında veya su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler, türk silahlı kuvvetlerinde, emniyet ve polis mesleğinde milli istihbarat teşkilatında, itfaiye ve yangın söndürme işleri, basın ve gazetecilik mesleğinde, TRT Kurumu basın kartı sahibi olmak suretiyle, TBMM üyeleri ve dışarıdan atanan bakanlar bu kapsamdadır.

    Bu tür işyerlerinde yıpranma 60 veya 90 gün olarak uygulanmaktadır.

                Yasal Çerçeve: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun Madde 40. Fiili Hizmet Süresi Zammını düzenlenmektedir. Bu maddeye göre; Aşağıda belirtilen işyerinde ve işlerde 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerin kapsamında çalışan sigortalıların prim ödeme gün sayılarına bu işyerinde ve işlerde geçen çalışma, sürelerinin her 360 gün için karşılarında gösterilen gün sayıları, fiili hizmet süresi zammı olarak eklenir.

  360 günden eksik sürelere ait fiili hizmet süresi zammı, 360 gün için eklenen fiili hizmet süresi ile orantılı olarak belirlenir, denmektedir.

                Yukarıda da belirtildiği gibi, 7146 Sayılı Torba Yasasının 11. Maddesi ile, 5510 Sayılı Kanunun 40. Maddesine yapılan ek ile cetvele 20 bent eklenmiş olup, bu bentde,

                İnsan Sağlığına ilişkin işler de bu kapsama alınmıştır. 11/04/2018 tarihli ve 1219 Sayılı Kanun, 25/02/1954 tarihli ve 6228 sayılı Hemşerilik Kanunu ve 6197 Sayılı Eczacılar ve Eczaneler haklarında kanun kapsamında sağlık meslek mensubu sayılan ve insan sağlığı için koruyucu, teşhis, tedavi ve rehabilite edici hizmetlerde çalışanlar için 90 gün yıpranma payı getirildi.

                Uygulamaya yönelik notlar:

                Sağlık çalışanlarının da yıpranma hakkından faydalanması ile kapsama giren meslek mensupları şunlardır;

Doktor ve diş hekimi, hemşire, eczacı, klinik psikolog, fizyoterapist, odyolog, diyetisyen, dil ve konuşma terapisti, sağlık fizikçisi, sağlık bakım teknisyenidir.

                Söz konusu meslek mensuplarının yıpranma hakkından faydalanması için fiilen insan sağlığına koruyucu, teşhis ve tedavi edici hizmetlerde çalışma koşulu aranmaktadır.

                Yıpranma Payından yararlanacak dönem içinde, kalan yıllık izin sıhhi izin hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile eğitim, kurs, iş öncesi ve iş sonrası hazırlık süreleri fiili çalışmadan sayılmaz.

                5510 Sayılı Kanından öngörülen fiili hizmet zammının yarısı üç yılı geçmemek üzere diğer bazı şartları taşımaları halinde Kanunda yaşlılık aylığı başlanması için öngörülen emeklilik yaş hadlerinden indirilmektedir. Fakat yaş haddi indirimindeki süre sınırı yer altı işlerinde çalışanları için uygulanmaz.

                Sonuç:  Yapılan düzenleme ile sağlık çalışanları her 360 günlük çalışma karşılığı 60 günlük “fiili hizmet zammı” diğer ifade ile yıpranma payından faydalanacaklar masa başında çalışan,  Başhekim, genel müdür gibi görevi olan meslek mensupları yıpranma hakkından faydalanamayacak. Sosyal Güvenlik Kurumu çıkaracağı ikincil mevzuat ile fiilen çalışmaların kuralların belirleyecek.

                Zor şartlar altında çalışan meslek mensupları bu düzenleme ile soluk alma fırsatı bularak, daha iyi yaşam şartlarına kavuşacaklardır.

                7146 Sayılı Torba yasa Resmi Gazetede yayımlandığı 3 Ağustos 2018 tarihinden itibaren yürürlüğe girdiğinden, Sağlık çalışanları bu tarihten itibaren yıpranma hakkından faydalanacaklardır. Bu yasa geriye dönük uygulanmayacaktır.

                                                                                                                                             MEHMET AKARDERE

                                                                                                                                       Yeminli Mali Müşavir