YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMASINDA SON  8 GÜN

YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMASINDA SON  8 GÜN
 

19 Temmuz ve 30836 sayılı mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan torba yasa sosyal güvenlik ile ilgili olarak yurdışı hizmet borçlanmasında önemli bir değişikliğe gidildi. 

Bu değişiklik ile gurbetçilerin yurtdışı hizmetleri borçlanma tutarı ve borçlanılan sürelerin değerlendirilmesine yönelik ödeyecekleri meblağ ve borçlanma sürelerinde önemli bir artış meydana gelmiştir. Buna göre yurtdışı borçlanması yapmak isteyenlerin ellerini çabuk tutmaları gerekiyor.

HİZMET SÜRELERİ VE BORÇLANMA ORANI  YÜKSELECEK

Bir kişinin yurtdışı borçlanması yapabilmesi için borçlanılacak her gün için belli oranda prim ödemesi gerekiyor. Mevcut durumda, borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarı, başvuru tarihindeki prime esas asgari ve azamî günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın  yüzde  32'si tutarında.

Buna göre bir aylık yurtdışı borçlanması yapmak isteyenler en az 818 TL, bir yıllık borçlanma yapmak isteyenler ise en az 9.823 TL prim ödemesi gerekiyor.

Yapılan değişiklik ile  yüzde 32’lik oran  yüzde 45 olarak değiştirildi. Bu değişiklik ile  daha önce borçlanılan tutarın düşüklüğü ile prim gün sayılarının SSK (4/A) kapsamında borçlanma yapılmasından dolayı  ödenen prim ile kısa sürede emekli olunması sebebiyle SGK’nın gelir/gider dengesinin olumsuz etkilenmesi olarak gösteriliyor.

Yapılan değişiklikten sonra 01.08. 2019 tarihinden sonra  bir aylık yurtdışı borçlanması yapmak isteyenler en az 1.151 TL, bir yıllık borçlanma yapmak isteyenler ise en az 13.815 TL prim ödemesi gerekecek. Yani ödenecek tutarda yaklaşık  yüzde 40’lık bir artış söz konusu olacak…

SON 8 GÜNÜNÜZ VAR

Yurtdışı borçlanmasında yapılacak söz konusu artıştan etkilenmemek için önünüzde çok uzun bir süre yok. Nitekim bu değişiklik Resmi Gazete’de yayımını izleyen aybaşından itibaren yürürlüğe girecek. Yani 1 Ağustos 2019 tarihinde yeni uygulamaya geçilecek. Yurtdışı hizmet borçlanması yapmak isteyenlerin acele etmesi gerekiyor.

 Anılan tarihe kadar yurtdışı borçlanması yapmak isteyenlerin ne yapması gerekiyor? Öncelikle 1 Ağustos 2019 tarihinden önce borçlanma başvurusunda bulunulması gerekiyor.  Yurtdışında kaldıkları süreleri belgelendirmek üzere pasaportları ile birlikte müracaat ederek kaldıkları süreleri belgelendirmeleri, tahakkuk ettirilen borç tutarının, tebliğ edildiği tarihten itibaren üç ay içerisinde ödenmesi gerekiyor. Bu sürede ödeme yapılmazsa yeniden yapılacak başvurularda zamlı tarife uygulanacak.

SİGORTALILIK STATÜSÜ DE DEĞİŞİYOR

Torba kanunla yapılan düzenlemede göze çarpan bir başka değişiklik ise yurtdışı borçlanmasındaki sigortalılık statüsü ile ilgili. Mevcut durumda, yurtdışı hizmet borçlanmasına ait süreler 5510 sayılı Kanuna göre hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye’de sigortalılıkları yurtdışına çıkmadan önce var ise borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılıkları yoksa 4/B kapsamında (yani Bağ-Kur kapsamında) geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul ediliyor. Yani yurtdışı borçlanmasında şayet talep tarihinden önce en son 4/A kapsamında sigortalılığınız varsa borçlanılan süreler 4/A (SSK) kapsamında değerlendiriliyor. Aynı durum 4/C’liler yani memurlar için de geçerli ve borçlanılan süreler 4/C kapsamında değerlendiriliyor.

Yapılacak değişiklik ile yurtdışı borçlanmasına ait sürelerdeki ikili uygulamaya son verilecek ve tüm süreler 4/B kapsamında değerlendirilecek. Bu durum hizmetlerin birleştirilmesi esnasında son yedi yıl dikkate alınırken sigortalı aleyhine sonuçlar doğurabilir. Nitekim bilindiği üzere 4/B kapsamında emekli olabilmek için daha uzun prim ödeme gün sayıları isteniyor.

Aynen borçlanma tutarındaki zamda olduğu gibi bu değişiklikten etkilenmemek ve mümkünse borçlanılan sürelerin 4/A ve 4/C kapsamında değerlendirilmesini sağlamak için yasanın Resmi Gazete’de yayınlandığı tarihi takip eden aybaşına kadar başvurmak ve tahakkuk ettirilen borç tutarının, tebliğ edildiği tarihten itibaren üç ay içerisinde ödenmesi gerekiyor.

Herhangi bir sebep ile ödeme yapılmaması halinde borçlanılacak tüm süreler 4/B kapsamında değerlendirilecek bu durumda ise yurtdışındaki hizmetlerinden dolayı borçlanmak isteyenlerin mağduriyeti söz konusu olacaktır.

                                                                                                            Hasan Basri ÖZKAN

                                                                                                           Sosyal Güvenlik Uzmanı